Gọi tên bốn mùa

Xuân, hạ, thu, đông không chỉ là cảm hứng của những nhà nghệ thuật mà còn tạo nên một “bức tranh” ẩm thực tuyệt vời. Chọn lựa thực phẩm đúng mùa không những giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn thu lợi tối đa chất lượng của thực phẩm có trong mùa đó.

Chẳng hạn như: những loại thực phẩm giàu vitamin và enzyme, nếu được ăn trái mùa thì hàm lượng vitamin sẽ giảm hoặc không còn.

Thực phẩm được dùng trong mùa đông phải có tác dụng làm ấm cơ thể, trong khi mùa hạ thì chúng ta cần ăn những loại thực phẩm có tác dụng làm mát, làm sạch cơ thể. Nếu không theo quy luật này, chúng ta đã phung phí “gia tài” mà thiên nhiên  đã hào phóng ban tặng. Chọn lựa thực phẩm đúng mùa sẽ giúp cơ thể tích lũy chất dinh dưỡng, đồng thời giúp cơ thể loại bỏ chất độc.

Nếu chọn những thực phẩm không đúng mùa, đôi khi còn phải “ôm” bệnh.

Xuân đã về

Mùa xuân thì rau cải là “số dách”, bởi vì là mùa mà rau cải bước vào thời kỳ tăng trưởng. Sau những chuỗi ngày dài của mùa đông u ám với những loại thực phẩm “nặng”, đây là lúc cần phải “thanh lọc cơ thể”. Những loại rau cải thích hợp gồm xà lách, cải bó xôi, ngò tây, rau húng quế, artichoke, măng tây, măng tre, bông cải trắng, các loại giá đậu,  dâu tây. Về các loại thịt thì nên chọn gà vịt, cá…

Vào hạ

Vào những ngày oi bức của mùa hè nên chọn những loại trái cây  như xoài, đu đủ, khóm, dưa hấu... Các lọai rau củ quả như bầu bí,  khổ qua, đậu bắp, xà lách xoong, dưa leo, ớt tây (ớt đà lạt), bắp, các loại gia vị như sả, húng quế. Ngoài ra cũng nên chọn đậu hũ, cá mòi, cua lột... Cần tránh các loại thịt giàu protein. Tránh ăn quá độ, tránh các loại đồ ăn thức uống có chứa nhiều chocolate, đường, cà phê...

Vào mùa thu, ăn cà rốt, hành tỏi là thích hợp...

Nhìn những mùa thu đi

Mùa thu là mùa “trung chuyển”, khí hậu trở nên mát mẻ hơn. Cơ thể cũng cần phải dự trữ chất dinh dưỡng cho mùa đông sắp đến. Vào mùa thu, các loại hạt cũng bắt đầu được thu hoạch, các loại hạt cung cấp cho chúng ta các loại vitamin B sẽ được cơ thể dự trữ và dùng trong mùa đông. Cần nên ăn nhiều cà rốt, hành, tỏi, các loại nấm, khoai lang, các loại rau cải sậm màu. Trái cây thì nên chọn trái vả, hồng giòn, táo, mận… Những loại gia vị hữu ích trong mùa thu bao gồm gừng, tiêu, quế. Nên chú trọng bữa ăn có cá, gà vịt, thịt dê, thịt nai, trứng... các loại sữa như sữa dê.

Người xưa thường ăn uống theo mùa, bởi vì họ không có nhiều lựa chọn. Đó cũng là lý do giải thích vì sao người xưa không bị mắc nhiều bệnh “lạ” như bây giờ.

Đêm đông

Nên  chọn những loại thức ăn nhiệt. Những loại thực phẩm được gieo trồng và thu hoạch với thời gian lâu hơn sẽ có tính nhiệt cao hơn những loại thực phẩm được gieo trồng và thu hái với thời gian ngắn. Thịt cá được xếp vào nhóm thực phẩm nhiệt bao gồm cá, thịt bò, thịt cừu, nội tạng (tim gan...). Cá loại rau củ có tính ấm bao gồm cà rốt, khoai tây, hành tỏi. Các loại hạt như hạt quả óc chó...

Theo Y học cổ truyền, thận và bàng quan là những cơ quan cần được chú trọng trong mùa đông. Những cơ quan này sẽ được hưởng lợi khi cơ thể chúng ta ăn những loại đậu. Mùa đông cũng là mùa thích hợp để nhâm nhi chocolate. Trong mùa đông cần nên ăn ít trái cây. Loại trái cây thích hợp là lê.

DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (Australia)