Bệnh tật cũng có lợi cho sức khỏe?

Những nghiên cứu do các nhà sinh học tiến hóa thực hiện đã chứng minh rằng: Một số loại bệnh tật mà chúng ta mắc phải rất có lợi cho việc duy trì nòi giống nhân loại. Nhiều căn bệnh thông thường còn có thể trở thành hàng rào miễn dịch, bảo vệ con người trước những căn bệnh khác nguy hiểm hơn. Xem ra, bệnh tật không phải là hoàn toàn đáng sợ như chúng ta tưởng.
Những người bị thiếu máu thường chống chọi rất tốt với căn bệnh sốt rét. Đó là vì những biến đổi gen liên quan đến bệnh thiếu máu đã làm thay đổi hình dạng của hồng cầu. Những hồng cầu biến dạng này thường nhanh chóng bị cơ thể đào thải, và đây lại là yếu tố đóng vai trò tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét.

Bệnh Huntington tốt cho sức khỏe sinh sản và chống ung thư: Căn bệnh này tấn công hệ thần kinh trung tâm, gây ra tình trạng giảm sút trí tuệ và những hành vi không thể kiểm soát. Tuy nhiên, khi nghiên cứu căn bệnh này, GS. BS. Benjamin Eskenazi (thuộc Đại học Tufts ở Massachusetts, Mỹ) đã nhận thấy rằng: những cá nhân mắc bệnh Huntington thời thơ ấu thường có sức khỏe phi thường và có đông con cái hơn người khác. Ca sĩ dân ca Mỹ nổi tiếng Woody Guthrie là thí dụ điển hình. Trước khi phát hiện bị bệnh, Guthrie từng có ba vợ và tám đứa con.

 

Van Gogh bị trầm cảm, có tuổi thơ cơ cực nhưng khả năng sáng tạo về hình họa của ông là thiên tài.

Trong độ tuổi sinh sản, đối tượng mang mầm bệnh lại có sức quyến rũ đặc biệt đối với đám đông khác giới do cơ thể tiết ra một loại “hương thơm” đặc biệt. Đáng chú ý, căn bệnh này còn có tác dụng bảo vệ cơ thể trước các bệnh ung thư. Những nghiên cứu tiến hành tại Đan Mạch cho thấy. Cơ thể những cá nhân mắc chứng Huntington có protein p53 với nồng độ cao hơn bình thường - yếu tố kìm hãm sự phát triển và buộc tế bào ung thư không thể phát triển được. Nồng độ protein p53 cao hơn bình thường cũng tham gia tích cực vào các quá trình sửa chữa ADN và kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể.

 

Nếu đã mắc chứng thừa sắt thì sẽ khó bị bệnh truyền nhiễm: Hermochromatosa được biết đến như là chứng bệnh rối loạn trao đổi chất, dẫn đến tình trạng cơ thể hấp thu quá nhiều nguyên tố sắt. Căn bệnh này khiến cơ thể có nước da màu nâu sậm trông rất xấu xí. Tuy nhiên, chính nó lại có tác dụng bảo vệ cơ thể trước bệnh dịch hạch. Cách đây không lâu, các nhà khoa học mới biết được nghịch lý thú vị này khi họ phát hiện ra những gen liên quan đến căn bệnh. Biến dạng gen di truyền liên quan đến khả năng hấp thụ nhiều sắt hơn bình thường bắt đầu xuất hiện phổ biến trong dân cư.

 

Nó trở thành yếu tố giúp họ miễn dịch đối với dịch hạch. “Chính quá trình tiến hóa đã tạo nên sự miễn dịch này, thoạt đầu, vi khuẩn có tên Yersinia pestis lấy chất sắt làm chất dinh dưỡng. Để chống lại con bệnh, con người đã biến chính chất dinh dưỡng đó thành vũ khí tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh dịch hạch này - GS. Sharon Moalem, chuyên gia sinh học tiến hóa (thuộc Đại học Y Mount Sinai ở New York, Mỹ) lý giải.

Các nhà khoa học thuộc University of Cincinnati (Mỹ) cũng nhận thấy hiện tượng tương tự khi nghiên cứu khuẩn lao phổi. Vi khuẩn lao (Mycobacteria tuberculosis) tương tự như vi khuẩn dịch hạch, cũng cần nhiều chất sắt để sống. Kết quả là nó cũng bị chính con người sử dụng vũ khí chất sắt để chống lại, những cá nhân có gen liên quan đến Hemochromatosa có khả năng đề kháng cao hơn với bệnh dịch hạch, lao phổi, các bệnh khác do hậu quả của vi khuẩn và các loại nấm gây bệnh sống bằng chất sắt.
Bệnh thần kinh tạo ra thiên tài: Nhà hiền triết cổ đại Hy Lạp nổi tiếng Aristoteles từng đặt câu hỏi thú vị: Tại sao so với số đông, những người nổi tiếng lại dễ bị khổ sở vì các chứng rối loạn thần kinh hơn? Ngày nay các chuyên gia di truyền học đã cung cấp không ít chứng cớ khẳng định rằng, những gen liên quan đến sự chậm phát triển trí tuệ có khả năng tồn tại bền vững, bởi chúng gắn liền với những năng lực sáng tạo lớn hơn. Hiện tượng như thế đã diễn ra với hội chứng Williams, hậu quả của tình trạng biến đổi diễn ra trong nhiễm sắc thể số 7. Trẻ mắc chứng bệnh này phát triển trí tuệ chậm hơn bình thường, nhưng sáng tạo nhiều hơn và có năng khiếu âm nhạc đặc biệt.

Những gen làm tăng khả năng bị các chứng rối loạn tâm lý như bệnh thần kinh, trầm cảm, tâm thần phân liệt... đồng thời đóng vai trò kiểm soát quá trình sản xuất dopamin trong não bộ. Chất dẫn xuất thần  kinh này liên quan cả với động cơ và các cảm xúc cũng như với các quá trình nhận biết. Những gen gắn liền với hoạt động tích cực thái quá của hệ sản xuất dopamin đồng thời dẫn đến  những ý tưởng mới lạ và quyết định khả năng sáng tạo.

 

Những nghiên cứu tiến hành tại Phần Lan cho thấy: Trong số những người mắc các hội chứng rối loạn tâm lý thuộc lứa tuổi 16 - 28, có tới 11% đạt được những tiến bộ tuyệt vời trong học tập và nghiên cứu khoa học trước khi bệnh xuất hiện. Đó là tỷ lệ gần bốn lần cao hơn so với nhóm người cùng độ tuổi hoàn toàn khỏe mạnh. Vì lý do như vậy, các hội chứng thần kinh, rối loạn tâm lý... đồng thời còn được gọi là căn bệnh thiên tài vì nó đã tạo ra khá nhiều người nổi tiếng và những nhân vật lỗi lạc cho thế giới.

       Trung Kiên  (Theo N and Z)