"PHÉP DƯỠNG SINH" - ĐƠN GIẢN VÀ HIỆU QUẢ! - PHẦN 4: VỀ CAN

IV. VỀ CAN

Can lấy mắt làm huyệt, người ta ngủ thì huyết quy về can, mắt nhờ đó mà có thể nhìn thấy. Thường khi ngủ có cái hỏa nghi ngờ không có tên (vô danh hoặc phức chi hỏa) nó xen kẽ, không thể chùng giãn ra để mà ngủ, cũng vẫn phải đi ngủ. Nếu như đảm hư hàn mà không ngủ thì tinh thần mệt mỏi, chí lại không an. Can thực nhiệt mà ngủ quá nhiều thì tuệ kính sinh bụi (trí khôn bị mờ), thiện căn chôn đi mất (tính tình biến thành hung ác). Tất cả đều do không điều can, đảm; nằm sấp mà ngủ là ma đạo.

Nay nếu ra mấy điều cần thiết: Không cáu giận, không ngủ ngày. Ngủ là hình, không ngủ là thần. Tinh của cái ngủ cũng là cái linh của thần.

Người ta ít ngủ thì về già tính tình và tri thức sáng sủa, sạch sẽ, không những thần khí tươi mát, sảng khoái mà giấc mộng cũng yên. Nếu như tham ngủ thì máu chảy về tim, nguyên thần dời chỗ ở, không chỉ che bịt mất tính trời, thần cũng theo cảnh mà hôn mê.

Tính tình vui vẻ, thần khí tươi mát, sảng khoái

“Nội Kinh” nói: “Ba tháng mùa xuân, đó là phát trần (?), trời đất bắt đầu sinh, vạn vật đã tươi tốt, đêm nằm, ngày dậy, rộng bước ở sân (đi bách bộ, đi dạo), xõa tóc (ngày xưa búi tóc phải mở ra cho thoáng), thả lỏng thân hình, đã làm cho chí sinh. Đó là ứng với khí mùa xuân. Đó là đạo dưỡng sinh.

Đi bách bộ, thả lỏng thân hình

Ngược lại là thương can (hại gan).