Bằng ứng dụng nguyên lý mới "chìa khóa - ổ khóa", các bác sĩ BV Việt Đức đã vặn ngược lại thân đốt sống giải cứu bệnh nhân.
Các bác sĩ BV Việt Đức đã vặn ngược lại thân đốt sống C6 cứu bệnh nhân
Nguyễn Văn H. (48 tuổi ở Hà Nội) thoát khỏi liệt do chấn thương sọ não kết hợp chấn thương cột sống
cổ trật cài thân đốt sống.
Nhập viện trong tình trạng liệt nửa người...
Bệnh nhân H. bị tai nạn ngã cắm
đầu xuống khi đang lái xe máy tốc độ cao. Bệnh nhân được chẩn đoán chấn thương sọ não, máu tụ ngoài
màng cứng trái phải và đã được phẫu thuật máu tụ, giải tỏa não tại một bệnh viện khác.
3 ngày sau bệnh nhân được chuyển đến BV Việt Đức trong tình trạng liệt nửa người bên phải (cơ lực 3/5) và liệt nửa người bên trái (cơ lực 1/5), liệt cơ thắt không hoàn toàn.
3 ngày sau bệnh nhân được chuyển đến BV Việt Đức trong tình trạng liệt nửa người bên phải (cơ lực 3/5) và liệt nửa người bên trái (cơ lực 1/5), liệt cơ thắt không hoàn toàn.
Bệnh nhân không có bất cứ rối loạn
cảm giác nào từ khoang tủy C6 - 7 trở xuống. Người bệnh có rối loạn chức năng bàng quang kèm theo
và phải đặt sonde tiểu.
Phim chụp cho thấy đứt hoàn toàn hệ thống dây chằng của 3 cột trụ và trật hoàn toàn thân đốt sống C6 ra trước đốt C7, tín hiệu dịch não tủy vẫn xuất hiện ở phần lưng của ống sống minh chứng cho tổn thương gẫy phức tạp nhiều thành phần phía sau.
Phim chụp cho thấy đứt hoàn toàn hệ thống dây chằng của 3 cột trụ và trật hoàn toàn thân đốt sống C6 ra trước đốt C7, tín hiệu dịch não tủy vẫn xuất hiện ở phần lưng của ống sống minh chứng cho tổn thương gẫy phức tạp nhiều thành phần phía sau.
Bệnh nhân đã được phẫu thuật giải
ép lối sau và nắn trật lối trước, giải ép, hàn thân liên thân đốt, cố định C6 - C7. Sau 8 tháng
theo dõi, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn cơ lực tay và chân 2 bên, chức năng cơ thắt cũng phục hồi
hoàn toàn và có thể tự đi lại được.
PGS.TS Nguyễn Văn Thạch, Viện
trưởng Viện Chấn thương chỉnh hình, BV Việt Đức cho biết, trật cài thân đốt sống cổ là một
trong những tổn thương trật cột sống hoặc trượt đốt sống nặng nhất, khi đó toàn bộ thân đốt sống
phía trên trật nằm hoàn toàn ở bờ trước thân đốt sống phía dưới, thường gây liệt tủy hoàn toàn. Khi
bệnh nhân không bị tổn thương thần kinh hoặc liệt tủy không hoàn toàn, việc phẫu thuật trở lên rất
phức tạp.
Nguyên nhân gây trật cài có thể do
dị tật bẩm sinh, chấn thương sản khoa, chấn thương do tai nạn, nhiễm trùng, lao cột sống hoặc u
nguyên phát.
Trong chấn thương cột sống cổ, bệnh nhân thường bị tổn thương tủy nặng nề, dẫn đến liệt vận động - mất cảm giác hoàn toàn và liệt cơ hô hấp. Mục đích chính của quá trình điều trị là phẫu thuật nắn trật, giải ép và làm vững cột sống.
Bên cạnh đó, có một số trường hợp bệnh nhân bị liệt tủy không hoàn toàn hoặc thậm chí không có bất cứ tổn thương thần kinh nào. Lúc này, vấn đề phẫu thuật đặt ra cách thức vô cùng lớn để bảo vệ các triệu chứng lâm sàng.
Trong chấn thương cột sống cổ, bệnh nhân thường bị tổn thương tủy nặng nề, dẫn đến liệt vận động - mất cảm giác hoàn toàn và liệt cơ hô hấp. Mục đích chính của quá trình điều trị là phẫu thuật nắn trật, giải ép và làm vững cột sống.
Bên cạnh đó, có một số trường hợp bệnh nhân bị liệt tủy không hoàn toàn hoặc thậm chí không có bất cứ tổn thương thần kinh nào. Lúc này, vấn đề phẫu thuật đặt ra cách thức vô cùng lớn để bảo vệ các triệu chứng lâm sàng.
Hơn nữa, do sự hạn chế về số lượng
đốt sống cổ, yếu tố nhạy cảm và quan trọng của tủy sống nơi đây cũng khiến cho phẫu thuật nắn trật
cột sống khó khăn.
Phẫu thuật gồm nhiều cách: Có thể tiền mê, kéo nắm kín trước mổ, sau đó phẫu thuật đường trước cố định cột sống hoặc nhiều tầng, cuối cùng phẫu thuật đường sau giải ép - cố định cột sống.
Cũng có thể phẫu thuật lối sau giải ép rồi mổ đường trước lấy đĩa đệm hoặc cắt thân đốt sống sau đó quay lại đường sau cố định. Việc tiền mê nắn chỉnh kín trước mổ có nguy cơ tổn thương thần kinh, động mạch đốt sống trong quá trình nắn chính.
Phẫu thuật gồm nhiều cách: Có thể tiền mê, kéo nắm kín trước mổ, sau đó phẫu thuật đường trước cố định cột sống hoặc nhiều tầng, cuối cùng phẫu thuật đường sau giải ép - cố định cột sống.
Cũng có thể phẫu thuật lối sau giải ép rồi mổ đường trước lấy đĩa đệm hoặc cắt thân đốt sống sau đó quay lại đường sau cố định. Việc tiền mê nắn chỉnh kín trước mổ có nguy cơ tổn thương thần kinh, động mạch đốt sống trong quá trình nắn chính.
Phẫu thuật cột sống tại BV Việt Đức. |
Nguyên lý "chìa khóa - ổ khóa"
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Thạch, lần đầu tiên BV Việt Đức đã phát hiện và ứng dụng nguyên lý "chìa khóa - ổ khóa" như là một yếu tố then chốt để hiểu hơn về cơ chế tốn thương và đưa ra chiến lược điều trị hợp lý cho bệnh nhân.
Ví như, để khóa một ổ khóa, cần
đút thìa vào ổ khóa và vặn theo chiều kim đồng hồ điều này cũng tương tự với trật cài thân đốt sống
cố, chính cơ chế lực nén và quá ưỡn cột sống đã khởi động chìa khóa, làm thân đốt sống C6 dịch
chuyển theo chiều kim đồng hồ và khóa ra trước C7...
Phẫu thuật được tiến hành trên 2
đường mổ chính là giải ép bằng lối sau, sau đó bệnh nhân được lật ở tư thế nằm ngửa để bóc tách dây
chằng, đĩa đệm C6 - C7 đứt hoàn toàn và bong một phần ra phía trước, lấy một phần đĩa đệm để tạo
khoảng trống giữa hai thân đốt sống, đặt dụng cụ giãn nẹp... và bắt đầu nắn trật trực tiếp bằng lối
trước theo nguyên lý "chìa khóa - ổ khóa" tức là vặn ngược lại thân đốt sống C6 hay nói cách khác
là đảo ngược lại quá trình khóa cột sống.
Sau nắn trật thành công, một mảnh xương từ cánh chậu bên trái của bệnh nhân được lấy lên ghép thay cho đĩa đệm, rồi nẹp cổ vào thân đốt sống C6 - C7, dẫn lưu và đóng vết mổ.
Phim sau mổ chứng minh kết quả nắn
chỉnh rất tốt. Triệu chứng thần kinh cải thiện ít ngày sau phẫu thuật. Bệnh nhân tập phục hồi chức
năng 6 ngày sau mổ và 6 tuần sau người bệnh khôi phục hoàn toàn chức năng vận động hai tay, hai
chân, đi lại bình thường, chức năng bàng quang cũng phục hồi tốt. 8 tháng sau mổ kết quả liền xương
tốt.Sau nắn trật thành công, một mảnh xương từ cánh chậu bên trái của bệnh nhân được lấy lên ghép thay cho đĩa đệm, rồi nẹp cổ vào thân đốt sống C6 - C7, dẫn lưu và đóng vết mổ.
Theo Thúy Nga - Kiến thức
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét