Từ cảm cúm, thành viêm cơ tim cấp

Khởi bệnh có thể từ cảm cúm thông thường nhưng chỉ vài ngày sau người bệnh bị suy hô hấp, suy tim và nếu không được điều trị kịp thời sẽ tử vong.

Bệnh nhân Nguyễn Thị Trà My đã bình phục sau khi bị viêm cơ tim cấp - Ảnh: T.Dương

Nằm trên giường bệnh khoa nội tim mạch BV Chợ Rẫy TPHCM ngày 13/5, Nguyễn Thị Trà My (20 tuổi, ở Tiền Giang) nở nụ cười thật tươi khi bác sĩ chúc mừng cô đã vượt qua những ngày nguy hiểm nhất của viêm cơ tim cấp. Trà My tự nhận mình may mắn vì lúc nhập viện bác sĩ nói cô chỉ còn 2% hi vọng được cứu sống.

Diễn tiến rất nhanh

Năm ngày trước khi nhập viện BV Chợ Rẫy TPHCM, Trà My bị sốt, ói... Tưởng cơ thể bị thiếu chất, Trà My tự mua thuốc uống và đến bệnh viện tư truyền dịch.

Khi triệu chứng bệnh không giảm mà diễn tiến nặng hơn, Trà My mới được gia đình chuyển đến cấp cứu tại BVĐK tỉnh Tiền Giang. Ngày 1/5, sau vài giờ Trà My nhập viện, gia đình lại xin chuyển tiếp lên BV Chợ Rẫy điều trị.

Tại BV Chợ Rẫy, các bác sĩ ghi nhận Trà My nhập viện trong tình trạng tỉnh, vã mồ hôi, huyết áp thấp, mạch nhanh. Một ngày sau My bị suy hô hấp, suy tim.

Các bác sĩ chẩn đoán cô bị suy hô hấp, viêm phổi, viêm cơ tim cấp, sốc tim. Mới đầu Trà My được đặt máy nội khí quản nhưng tình trạng không cải thiện nên được chỉ định chạy ECMO.

Đây là kỹ thuật oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể, sẽ lấy máu từ cơ thể bệnh nhân chạy tuần hoàn bên ngoài để hỗ trợ tim điều trị viêm cơ tim cấp, suy hô hấp cấp. Sau bốn ngày chạy máy ECMO, sức khỏe của My đã ổn định.

TS.BS Lê Thanh Liêm, trưởng khoa nội tim mạch BV Chợ Rẫy, cho biết số bệnh nhân bị viêm cơ tim cấp đang có xu hướng gia tăng. Những năm gần đây, mỗi năm BV Chợ Rẫy tiếp nhận 30-40 ca bị viêm cơ tim cấp, trong khi trước đó chỉ 10-20 ca. Đa số bệnh nhân bị viêm cơ tim cấp được chuyển đến BV Chợ Rẫy trong tình trạng nặng.

Hơn một nửa số bệnh nhân viêm cơ tim cấp được ghi nhận có triệu chứng nhiễm siêu vi và không ghi nhận có bệnh lý tim trước khi nhập viện. Chỉ khoảng 15% bệnh nhân có các yếu tố tim mạch, thường gặp ở độ tuổi hơn 50.

Viêm cơ tim cấp phần lớn do các loại virút tấn công vào cơ tim. Bệnh có diễn tiến đột ngột. Khởi phát bệnh có thể chỉ là triệu chứng cảm cúm thông thường như sốt, ho, sổ mũi nhưng chỉ vài ngày sau đã gây ra các biến chứng như viêm phổi, rối loạn nhịp tim, suy hô hấp, suy tim.

Viêm cơ tim cấp thường gặp ở những người trẻ, 20-40 tuổi. Thể bệnh này gặp quanh năm nhưng gặp nhiều ở mùa mưa khi thời tiết chuyển lạnh.

Nguy cơ tử vong cao

ThS.BS Lý Văn Chiêu, phó khoa nội tim mạch BV Chợ Rẫy, cho biết những bệnh nhân viêm cơ tim cấp có diễn tiến nặng như suy hô hấp cấp, suy tim cấp nếu được sử dụng ECMO sẽ có hiệu quả cao trong điều trị.

Những bệnh nhân bị siêu vi tấn công vào cơ tim làm tim không thể hoạt động được nữa thì máy ECMO sẽ thay tim hoạt động để tim nghỉ ngơi. Đợi đến khi tim hoạt động bình thường trở lại, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân cai máy. Đến nay BV Chợ Rẫy là bệnh viện duy nhất tại khu vực phía Nam có máy ECMO.

Cơ chế hoạt động của siêu vi là tự đến tự đi, hiện chưa có loại thuốc đặc trị cho những loại siêu vi này nên bác sĩ chỉ điều trị hỗ trợ bệnh nhân về tuần hoàn, hô hấp.

Đến giờ chưa có cách phòng chống hữu hiệu các loại siêu vi này và cũng chưa lý giải được tại sao những người trẻ bị những loại siêu vi này tấn công. Trong thực tế có những người đang khỏe mạnh lại bị nhiễm siêu vi này, siêu vi tấn công vào cơ tim gây ra những biến chứng và nếu không được điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ tử vong.

BV Chợ Rẫy đã tiếp nhận những bệnh nhân viêm cơ tim cấp nhập viện điều trị trong tình trạng rất nặng, bị tổn thương đa cơ quan, sau đó tử vong.

Theo TS Thanh Liêm, nhiều bác sĩ chẩn đoán lầm viêm cơ tim cấp. Do triệu chứng viêm cơ tim cấp không điển hình nên nhiều bác sĩ chỉ nghĩ đến bệnh nhồi máu cơ tim, cảm cúm, nhiễm trùng huyết, nên điều trị bệnh không thuyên giảm mới chuyển bệnh nhân đến BV Chợ Rẫy.

Do vậy các bác sĩ khuyên khi người bệnh có các triệu chứng của viêm cơ tim cấp nên đến bệnh viện để được khám bệnh sớm, không chủ quan mua thuốc tự điều trị. Các bác sĩ sẽ đo điện tim, siêu âm tim kết hợp với các triệu chứng lâm sàng chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời cho bệnh nhân.

Triệu chứng của bệnh Bệnh cảnh lâm sàng của viêm cơ tim thường điển hình, đôi khi rất giống với hội chứng mạch vành cấp (đau tức ngực, suy tim cấp, rối loạn nhịp, điện tâm đồ thì rất giống nhồi máu cơ tim). Phần nhiều bệnh nhân viêm cơ tim có biểu hiện mệt mỏi, đau ngực, khó thở nhẹ trong vài ngày rồi hồi phục nhưng một số bệnh nhân lại biểu hiện nặng với choáng tim, phù phổi cấp, các rối loạn nhịp nguy kịch... Một nghiên cứu cho thấy trên 70 bệnh nhân hồi phục sau 2-4 tuần và khoảng 23 bệnh nhân tử vong trong tuần thứ 1-2 do phát hiện trễ, suy tim không đáp ứng với điều trị.