Viêm phổi là bệnh có thể gặp
quanh năm nhưng vào thời điểm giao mùa cần hết sức cảnh giác, bởi giai
đoạn này rất dễ bị viêm phổi và khi bị viêm thì bệnh có thể tiến triển
nặng lên nhanh chóng, đặc biệt ở hai đối tượng người già và trẻ em.
Ai dễ bị viêm phổi?
Viêm phổi là những viêm nhiễm ở phổi do nhiều nguyên
nhân khác nhau nhưng thường do vi khuẩn hoặc virut. Viêm phổi được đặc
trưng bởi: Sốt, rét run, ho khạc đờm, đau kiểu viêm màng phổi và hình
ảnh chụp Xquang phổi có ít nhất một ổ tổn thương. Các loại tổn thương
thường gặp là viêm phổi thùy, phế quản phế viêm, tổn thương phổi kẽ và
tổn thương lan tỏa kiểu lao kê.
Các đối tượng dễ bị viêm phổi khi thời tiết thay đổi
bao gồm trẻ dưới 2 tuổi (do hệ miễn dịch chưa đủ "khỏe" để chống chọi
với tác nhân gây bệnh) và người già trên 70 tuổi. Bên cạnh đó, các đối
thượng nghiện rượu, hen phế quản, suy giảm miễn dịch, sa sút trí tuệ, co
giật, suy tim, tai biến mạch máu não, hút thuốc lá, rượu, bệnh phổi tắc
nghẽn mạn tính (COPD), HIV, người bị các bệnh miễn dịch (như đa u tủy
xương, hội chứng thận hư có lượng globulin máu thấp, cắt lách…), nghiện
thuốc lá, đái tháo đường, bệnh máu ác tính, ung thư, bệnh thận giai đoạn
cuối, dãn phế nang, trẻ bị bệnh tim phổi bẩm sinh… cũng là những đối
tượng dễ mắc viêm phổi.
Nhân viên y tế làm thủ thuật hút đờm dãi cho bệnh nhi sơ sinh viêm phổi. Ảnh: K.M
|
Các biểu hiện hay gặp nhất là sốt, ho (có đờm hoặc
không), có cơn rét run, đau ngực, khó thở, đau đầu, nôn, tiêu chảy, mệt
mỏi, đau cơ, ý thức chậm (ở người già). Trẻ em thường bắt đầu bằng những
triệu chứng viêm đường hô hấp trên như: Ngạt mũi, chảy nước mũi, bỏ ăn,
quấy khóc sau đó khó thở, thở khò khè. Khám lâm sàng có thể thấy nhịp
thở nhanh, mạch nhanh. Khám phổi thấy rì rào phế nang giảm, tiếng cọ
màng phổi, tiếng ran rít, ẩm, nổ, ngáy. Ở người già hoặc ở người suy
giảm miễn dịch, suy kiệt nặng, nghiện rượu, nghiện ma túy… Các triệu
chứng thường không điển hình và khi có biểu hiện thì bệnh đã rất nặng.
Các dấu hiệu "nguy hiểm"
Khi có biểu hiện viêm đường hô hấp (sốt; ngạt mũi,
chảy nước mũi; ho…) cần chú ý theo dõi mức độ tiến triển của bệnh để dự
phòng các trường hợp diễn biến thành viêm phổi có suy hô hấp tiến triển
nhanh. Các triệu chứng cần chú ý bao gồm: Sốt cao liên tục có cơn rét
run, ít đáp ứng với các biện pháp hạ nhiệt (chườm mát, uống thuốc hạ
sốt) hoặc tụt nhiệt độ xuống dưới 36oC; chậm chạp, lười hoạt
động ở những trẻ trước đó rất hiếu động; bỏ ăn; quấy khóc; các triệu
chứng suy hô hấp (thở nhanh nông, phập phồng cánh mũi, tím môi, đầu chi,
nói câu ngắn, vã mồ hôi, thở khò khè,…); nôn mửa nhiều, tụt huyết áp,
mất nước nặng,…
Khi có các dấu hiệu này, lập tức đưa ngay trẻ tới cơ
sở y tế gần nhất để khám và điều trị kịp thời. Thực tế đã có rất nhiều
trường hợp trẻ chỉ có biểu hiện viêm đường hô hấp trên nhưng sau đó chỉ 2
- 3 ngày, bệnh đã tiến triển rất nhanh với các triệu chứng của viêm
phổi có khó thở rất nặng hoặc ở người già, sau sốt, ho một vài ngày đã
phải nhập viện vì rối loạn ý thức do suy hô hấp nguy kịch.
|
Dự phòng viêm phổi lúc giao mùa
Dự phòng viêm phổi bằng một số biện pháp như: Giữ ấm
cho người già, trẻ em vào khi thời tiết thay đổi từ nóng sang lạnh; Bỏ
các thói quen có hại như hút thuốc lá, uống rượu; Điều trị tốt các bệnh
mạn tính (tim mạch, hô hấp); Không dùng kháng sinh tùy tiện gây kháng
thuốc; Tiêm vắc - xin phòng ngừa trong một số trường hợp như phòng nhiễm
influenza, phế cầu….Việc đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho người già và trẻ
em cũng là yếu tố quan trọng góp phần giúp các đối tượng này giảm khả
năng bị viêm nhiễm đường hô hấp trong đó có viêm phổi.
Liệu pháp kháng sinh là phương thức điều trị cơ bản
trong viêm phổi. Kháng sinh có thể dùng đường uống hoặc tiêm truyền
tĩnh mạch tùy theo mức độ nặng của bệnh. Điều trị phối hợp bao gồm bù
nước, điện giải, thăng bằng kiềm toan, đảm bảo dinh dưỡng, thở ôxy, thở
máy nếu bệnh nhân có suy hô hấp nặng.
Tiến sĩ, Bác sĩ Vũ Đức Định
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét