Những tác nhân gây hại cho tai

Hai tai của chúng ta giống các antennas (ăng ten) cá nhân. Ngoài chức năng nghe, tai còn có tác dụng duy trì cân bằng, ngăn ngừa viêm nhiễm, và điều tiết nhiệt độ cơ thể.

Vì vậy, nếu tai gặp sự cố - dù là một chấn thương hay nhiễm trùng - sức khỏe cũng ảnh hưởng theo. Dưới đây liệt kê một số tác nhân có thể gây hại cho tai.

Tiếng ồn

Theo bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng Matthew Parker Branch tại Corsican, Texas (Mỹ), điều gây hại nhất cho thính giác là không sử dụng thiết bị bảo vệ tai khi nghe những tiếng động ồn ào lúc làm việc hoặc vui chơi giải trí. Bên trong lỗ tai có những sợi lông nhỏ xíu hoạt động như các thụ thể của thính giác. Chúng có thể bị phá vỡ và không thể phát triển trở lại bởi những âm thanh lớn.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, khoảng 10% dân số thế giới hàng ngày hứng chịu tiếng ồn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Vì thế, nếu xung quanh bạn có nhiều tiếng động của máy móc, xe hơi, tiếng nhạc, hoặc pháo hoa, hãy dùng nút tai. Tốt nhất bạn hãy đeo đồ bịt tai trước khi tiếp xúc với môi trường tiếng ồn lớn.

Theo nhận xét của các nhà khoa học trường ĐH Y khoa Perelman, bang Pensylvania (Mỹ), trên tạp chí y học uy tín The Lancet, âm thanh lớn, như tiếng súng nổ, có thể gây thương tính giác chỉ sau một lần tiếp xúc. Theo đó, thính giác có thể bị tổn hại dần dưới ảnh hưởng của tiếng ồn có cường độ liên tục dao động khoảng 75 - 85 decibel (dB).

Thuốc nhỏ tai

Theo cập nhật của Học viện Tai-Mũi-Họng tại Mỹ, khi chữa trị viêm tai giữa ở người đi bơi và các bệnh nhiễm trùng tai khác, trước tiên bệnh nhân nên xác định với bác sĩ không bị thủng màng nhĩ trước khi dùng thuốc.

Màng nhĩ thường có lỗ do bẩm sinh hoặc có những ống tạo ra do phẫu thuật khi còn nhỏ, do nhiễm trùng cũng như do chấn thương. Khi véo và thổi vào tai, nếu nghe không khí hoặc bong bóng thoát ra ngoài, đó có thể là dấu hiệu có lỗ trong màng nhĩ. Các thành phần của thuốc cũng như tự điều trị tại nhà bằng cách chà rượu và giấm trắng có thể gây độc cho màng nhĩ và có thể làm điếc vĩnh viễn.

Xỏ khuyên tai ngay sụn làm tăng nhiễm trùng da và mô xung quanh các sụn của tai ngoài.  Cũng theo TS Branch, trường hợp này cần dùng một số loại kháng sinh và hầu hết là điều trị IV (truyền tĩnh mạch).  Khi phát hiện có bất kỳ dấu hiệu nào gây ửng đỏ, nhạy cảm và sưng, bạn cần tháo hoa tai ra ngay và đến bác sĩ kiểm tra.

Ngoáy tai

Theo các nhà nghiên cứu của Hệ thống Sức khỏe Henry Ford (Mỹ), có gần 4% trường hợp thủng màng nhĩ do gạc bông, từ đó dẫn đến sự dịch chuyển các miếng sụn nhỏ xíu bên trong, gây mất thính lực hoặc mất cân bằng áp lực hai bên màng nhĩ vĩnh viễn.

Thủng nhĩ do ngoáy tai mạnh cũng làm trầy xước ống tai, gây chảy máu và tăng nhiễm trùng. Vì thế, tránh dùng bất kỳ vật rắn nào đưa vào trong tai như móng tay, tăm, kẹp tóc, bút, chìa khóa xe, hoặc móc kim loại.

Áp lực do di chuyển

Phổ biến nhất là tổn thương áp lực khi lặn, do di chuyển quá nhanh và không thể cân bằng áp suất của hai tai, từ đó gây thủng màng nhĩ. Theo nguyên tắc lặn, bạn cần tăng tốc độ 60 feet (1 feet = 30,48 cm) mỗi phút hoặc chậm hơn.

Nguy cơ càng cao nếu bạn lặn trong lúc nhiễm trùng đường hô hấp trên, cản trở cân bằng áp suất trong tai (giống như cảm lạnh khi đi máy bay). Do đó, nếu có vấn đề về tai hoặc lùng bùng trong tai, hãy xịt mỗi bên mũi với thuốc có tác dụng thông mũi trong 30 phút trước khi lặn hoặc ngồi máy bay.

Thuốc lá

TS Beiny giải thích hút thuốc lá gây bất lợi cho lượng máu cung cấp đến tai trong, làm co khít các mạch máu ở vị trí này. Nghiên cứu cho thấy những người hút thuốc có khuynh hướng dễ bị tổn hại thính lực nhiều hơn những người không hút thuốc.

Còn theo các nhà nghiên cứu trường ĐH Y khoa New York, thuốc lá ảnh hưởng đến sức khỏe thính giác theo nhiều cách khác nhau. Trong thuốc lá chứa nhiều hóa chất gây khó chịu gồm formaldehyde, arsenic, ammonia, hydrogen cyanide và nicotine.

Nicotine và carbon monoxide làm cạn kiệt lượng oxy và gây co mạch máu trên toàn cơ thể - trong đó có tai trong chịu trách nhiệm duy trì sức khỏe các tế bào tóc. Nicotine ngăn cản các chất dẫn truyền thần kinh trong các dây thần kinh thính giác, chiu trách nhiệm thông báo não về âm thanh bạn đang nghe. Hơn thế, nicotine có thể gây ù tai, chóng mặt và hoa mắt.

Ngoài ra, thuốc lá còn làm bạn nhạy cảm hơn với những tiếng ồn lớn và từ đó dễ có nguy cơ phát triển mất thính giác do tiếng ồn.

Chấn thương

Biến dạng tai còn gọi là tụ máu nhĩ xảy ra khi lớp da dính chặt với sụn dưới của tai tách rời làm tụ máu ở giữa. Chấn thương này có thể xuất hiện do bất kỳ cú đánh nào nhắm vào tai. Nếu được chữa trị sớm và rút hết máu, bạn sẽ thoát nguy cơ xuất hiện một cục sưng giống như một khối cây chồi ra từ đầu.

Chế độ ăn uống Theo nhận định của TS Robert Beiny - Giám đốc chuyên khoa thính học của Trung tâm Chăm sóc Thính lực tại Hertfordshire (Anh), thực phẩm bạn tiêu thụ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tai, và một chế độ dinh dưỡng tốt giúp ngăn chặn mất thính lực. Các chất kháng oxy hóa tốt cho tai nhờ cải thiện lượng máu cung cấp cho tai trong, làm chậm sự hư hỏng của các tế bào tai. Do vậy, khẩu phần của bạn cần có quả bơ, cà chua, cá có dầu và rượu đỏ vì những thực phẩm này chứa nhiều chất kháng oxy hóa.

Theo Tú Uyên - Doanh nhân Sài Gòn