Harvey Cushing tên đầy đủ là Harvey Williams Cushing, sinh ngày
8/4/1869 tại Cleveland, bang Ohio, Mỹ trong một gia đình có nhiều thế hệ
cống hiến trong ngành y. Sau khi tốt nghiệp Đại học Yale và Y khoa
Harvard, ông nhanh chóng trở thành một bác sĩ phẫu thuật tài ba, một
thầy thuốc nhiệt huyết và “từ mẫu”, người thường xuyên tiếp xúc với nỗi
đau và hiểu được ước nguyện sâu kín của người bệnh.
Ngay từ khi mới vào nghề công tác tại Bệnh viện Johns Hopkins,
Harvey Cushing đã được phân công làm trợ lý cho bác sĩ nổi tiếng Halsted
(1852-1922). Cũng trong thời gian này, ông đã có điều kiện làm quen,
nghiên cứu nhiều về lĩnh vực phẫu thuật thần kinh, nhất là tuyến yên.
Với bản tính thông minh, sẵn niềm đam mê sáng tạo Harvey Cushing đã phát
hiện thấy tuyến yên có chứa một loại tế bào bài tiết hormon tăng trưởng
và sản sinh ra một chất quan trọng.
Bộ tem tôn vinh Harvey Cushing.
|
Năm 1901, ông đã trực tiếp tham gia nghiên cứu trường hợp một bé
gái 14 tuổi mắc bệnh chậm phát triển sinh dục, đau đầu và rối loạn thị
giác. Tuy ca mổ thất bại nhưng bằng phẫu thuật tử thi người ta phát hiện
thấy sự phì đại của thùy não, giúp khoa học hiểu sâu thêm về những căn
bệnh liên quan đến não bộ. Sau ca mổ này, Harvey Cushing còn phát hiện
thấy 46 trường hợp khác bị tổn thương não thùy, phần lớn là ngoại khoa
và cũng nhờ nghiên cứu, Cushing đã mổ và chữa lành bệnh cho nhiều người
bệnh, đưa tên tuổi của ông trở thành ngôi sao sáng trong lĩnh vực ngoại
thần kinh.
Với 70 năm tuổi đời, hơn 40 năm hành nghề, Harvey Cushing đã mổ
trên 2.000 ca bệnh u não, làm giảm hơn 10% tỷ lệ tử vong ngoại khoa. Tuy
rất thành công trong lĩnh vực phẫu thuật nhưng ông lại không muốn đồng
nghiệp tôn vinh quá mức, bởi theo Cushing, bác sĩ phẫu thuật thần kinh
phải hợp tác chặt chẽ với bác sĩ thần kinh, hiểu được tỉ mỉ các vấn đề
về thần kinh và bản chất của bệnh nếu không họ chỉ là những thợ mổ
chuyên nghiệp không hơn không kém.
Những năm đầu thể kỷ XX, Harvey Cushing đã phát triển thành công
nhiều kỹ thuật phẫu thuật cơ bản não người. Với những nghiên cứu này đã
đưa Cushing thành người tiên phong, “cánh chim đầu đàn” trong lĩnh vực
phẫu thuật thần kinh hiện đại. Những đóng góp to lớn của Cushing phải kể
đến việc nhiều người bị khối u sọ não được cứu sống nhờ phẫu thuật.
Cushing cũng là người tiên phong đi đầu để áp dụng tia X mới được phát
minh vào cho việc chẩn đoán khối u não, dùng kỹ thuật kích hoạt bằng
điện cho lĩnh vực nghiên cứu vùng não trước của con người. Đặc biệt, ông
còn là thầy thuốc tiên phong, hợp tác với nhà vật lý học WT Bovie phát
triển công cụ đốt điện Bovi, hoàn thiện phương pháp đo huyết áp không
xâm lấn của Riva-Rocci (Italia), Pierre Potain (Pháp) và Nikolai
Korotkov (Nga) và đưa vào áp dụng tại khu vực Bắc Mỹ.
Bộ mẫu vật nghiên cứu về não người của Harvey Cushing.
|
Để tưởng nhớ người thầy vĩ đại này, năm 1925, trước khi Osler qua
đời, Harvey Cushing đã công bố cuốn sách do chính ông viết về người thầy
của mình, được dư luận đánh giá là ấn phẩm bán chạy nhất (best seller)
và được trao giải Pulitzer năm 1926. Với 70 năm tuổi đời (qua đời ngày
7/10/1939), Harvey Cushing đã để lại cho nhân loại nguồn tài sản vô
giá, đó là những kỹ thuật, nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực thần
kinh và ngành nội tiết học, ông được thưởng nhiều huân huy chương cao
quý như Huân chương Lister cho đóng góp trong lĩnh vực phẫu thuật.
Năm 1988, bưu điện Mỹ đã phát hành bộ tem tôn vinh Cushing như là
một người Mỹ vĩ đại, nhiều công cụ phẫu thuật trong ngành y hiện nay vẫn
mang tên ông. Vào thời điểm qua đời, bộ mẫu vật não người do ông thực
hiện vẫn chưa kết thúc, nhưng nó đã thuộc về Trường ĐH Yale. Qua bộ sưu
tập này, người ta đã được chiêm ngưỡng trên 500 bộ não của con người mắc
các loại bệnh khác nhau đựng trong bình thủy tinh, một ý tưởng táo bạo
“đi trước thời đại” được Cushing thực hiện từ khi ông bắt đầu tham gia
lĩnh vực phẫu thuật não.
KHẮC NAM (Theo Net/WP,
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét