(SKDS) - Chuột rút (hay còn gọi là vọp bẻ) là một
cảm giác gây đau nhói do co rút cơ một cách đột ngột, liên tục ngoài ý
muốn của con người. Chuột rút có thể xảy ra bất cứ lúc nào và bất cứ
loại cơ nào của cơ thể. Chuột rút nói chung không ảnh hưởng gì nhiều đến
sức khỏe nhưng một số trường hợp thì rất nguy hiểm như đang bơi lội,
leo núi, lái xe...
Ai dễ bị chuột rút?
Ngoài
ra, người ta còn thấy chuột rút xảy ra ở những người mắc bệnh đái tháo
đường, bệnh tuyến giáp trạng, rối loạn chuyển hóa, rối loạn thần kinh
thực vật (hay ra mồ hôi và ra liên tục cả ban ngày lẫn ban đêm). Chuột
rút cũng có thể xảy ra ở những người bệnh đang dùng một số thuốc như
albuterol, niacin, thuốc lợi tiểu hoặc một số thuốc điều trị của bệnh
nhân tâm thần...
Chuột rút có thể gây tử vong cho một số trường hợp
Phòng chuột rút như thế nào?
Ai dễ bị chuột rút?
Chuột rút là hiện tượng khá thường gặp và thường xuất hiện nhất là ở
các chi dưới. Khi bị chuột rút thường gây đau đớn, thậm chí rất đau, co
quắp các ngón tay, ngón chân (nếu xảy ra ở các cơ bàn tay, ngón tay
hoặc ở bắp chân, bàn chân). Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên chuột
rút làm ảnh hưởng đến hiện tượng thiếu ôxy cung cấp cho cơ và rối loạn
một số chất điện giải quan trọng như thiếu canxi hoặc kali máu. Đây là
bệnh có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, với bất kỳ ai và đặc biệt ở phụ nữ có
thai.
Giải phẫu cơ bị chuột rút.
|
Chuột rút có thể gây tử vong cho một số trường hợp
Chuột rút sẽ rất nguy hiểm, có thể gây tử vong đối với một số
trường hợp như vận động viên bơi lội, vận động viên leo núi, lái xe
đường trường, thợ lặn hoặc phi công lái máy bay do không thể xử trí
được. Chuột rút thường xảy ra ở các cơ bắp lớn, đặc biệt là các cơ bắp
chân, cơ đùi, cơ bàn tay, bàn chân, cơ bụng do vận động quá mạnh, quá
lâu hoặc vận động khi thời tiết quá nóng, quá lạnh.
Chuột rút cũng hay xảy ra ban đêm do ban ngày đứng hoặc ngồi quá
lâu nhất là đứng lâu trên một mặt phẳng cứng làm cho cơ bắp không hoạt
động, cứng nhắc hoặc xảy ra ở người có dị dạng bàn chân. Chuột rút có
thể xảy ra do thiếu lượng nước cần thiết hoặc thiếu lượng vi chất cần
thiết cho cơ thể như canxi, magiê, kali, natri clorua... do ra nhiều mồ
hôi hoặc trong trường hợp bị nôn nhiều. Một số phụ nữ trong thời kỳ hành
kinh bị đau bụng cũng là một dạng chuột rút tại vùng bụng gây nên hiện
tượng đau lan tỏa vùng thắt lưng và đùi.
Chuột rút do hoạt động thái quá của hệ thần kinh cơ bắp.
|
Để tránh chuột rút, nên tập thể dục đều đặn, thường xuyên để làm
lưu thông khí huyết. Nên vận động các cơ bắp thật nhẹ nhàng. Mỗi ngày
nên tập vận động như đi bộ, tập xoa bóp cơ bắp, co duỗi và xoay cổ tay,
cổ chân vài ba lần. Nếu có điều kiện nên tập các bài tập về kéo căng cơ
chân, tay nhất là các vận động viên. Những người phải ngồi lâu để làm
việc thì nên giữa giờ làm việc (sau vài giờ làm việc) nên đứng dậy, đi
lại, vận động nhẹ khoảng từ 5 - 10 phút (ví dụ lên xuống cầu thang bằng
hình thức đi bộ). Không nên tắm khi nước lạnh quá, nhất là tắm ở biển,
bể bơi nước lạnh. Khi làm việc nặng, ra mồ hôi nhiều cần được bổ sung
thêm nước có pha muối ăn (tốt nhất là bổ sung nước muối sinh lý).
Cần uống đủ lượng nước trong một ngày/đêm (khoảng trên 1,5lít). Nên
ăn nhiều rau trong các bữa ăn chính, sau mỗi bữa ăn nên bổ sung thêm
các loại quả như chuối, cam, đu đủ, xoài, sầu riêng, lựu, lê... nếu có
điều kiện thì nên xay hoặc ép các loại quả để lấy nước uống dần trong
ngày. Đối với phụ nữ mang thai có thể đi bộ hàng ngày, mỗi ngày chỉ cần
đi bộ từ 15 - 20 phút (trừ những trường hợp thầy thuốc sản khoa khuyên
không được đi bộ). Phụ nữ mang thai cần bổ sung các loại canxi, axít
folic, magiê, sắt. Với bất kỳ ai, nếu chuột rút xảy ra nhiều lần cần đến
cơ sở y tế khám để được tư vấn và trong trường hợp cần thiết sẽ được
chỉ định dùng thuốc.
Cách xử trí khi bị chuột rút
Mỗi khi bị chuột rút, nên tìm mọi cách làm
cho hiện tượng chuột rút giảm đi hoặc mất đi nếu không sẽ rất đau, rất
khó chịu, thậm chí rất nguy hiểm. Ví dụ, chuột rút ở cơ bắp chân thì cần
duỗi thẳng chân ra và nhẹ nhàng uốn cong các ngón chân ra phía sau, ép
mạnh một tay vào gót chân. Lúc mới áp dụng có vẻ thấy đau tăng lên nhưng
ngay sau đó cơn đau sẽ giảm xuống do các cơ hết co thắt, máu lại được
lưu thông trở lại. Khi đã hết hiện tượng chuột rút nên xoa bóp nhẹ nhàng
vùng cơ bắp vừa bị co cứng để cho máu hoạt động lưu thông trở lại tránh
xảy ra chuột rút tái diễn.
|
BS. Bùi Mai hương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét